Wisselroute

Loop vanaf de ingang rechtdoor het klinkerpad op en ga na ongeveer 100 meter, ter hoogte van het klinkerpad naar het Bezoekerscentrum, linksaf het talud af naar het open veld.

Als je onderaan het talud naar rechts kijkt, zie je in de verte het hoger gelegen hek en de trap bij de Verdeelvijver. Hier komt Rijnwater het duingebied in. Het water stroomt vervolgens via de toevoersloten naar het infiltratiegebied.

Steek het veld, de speelweide, schuin naar rechts over en neem voor het slootje het pad naar links.

Op het veld zie je het Vinkershuisje van de familie Van Lennep staan. Vanuit hier vingen ze van 1856 tot 1912 vinken op de naastgelegen Vinkenbaan. Dat gebeurde met een vinkentouw, een slagnet en lokvinken. De lokvinken werden door het donker ontregeld en lieten in het najaar al hun voorjaarslied horen. Hiermee lokten ze vogels die naar het warmere zuiden trokken.

Neem de tweede oversteek rechts over het slootje het bos in. Het pad loopt langs de binnenduinrand. Het bospad buigt naar links, langs een grote omgevallen beuk. Loop ongeveer 150 meter door, voorbij de derde omgevallen boom, en ga rechtsaf het duin op tussen de bomen door. Je komt op een open veld, het begin van het Vinkenveld.

Het Vinkenveld is een warmte-eiland in het grotendeels beboste binnenduin. Het is een overwinterplek voor koudbloedige dieren, zoals de zandloopkever. Zandhagedissen leggen hier hun eieren in de zomerse warmte.

Volg het wisselspoor schuin links het veld over naar het hogere zandpad, sla linksaf en loop langs de bomenrand, naar het Tiendenstort of Hoge Stuk.
 

Het Tiendenstort op het Vinkenveld stamt uit 1924. Hier is destijds een afgegraven veenlaag gestort. Het veenstort is beplant met eiken, esdoorns en dennen. Op de noord-kop staat nog een restant wilgenbosje dat werd gebruikt voor het snijden van tienden. Een tiend is een wilgenteen, die werd gebruikt voor het bijeenbinden van takkenbossen.

Loop door tot voorbij de bomenrand en ga op het kruispunt van zandpaden, nabij de waterpeilput, schuin rechtdoor omhoog het mulle duinpad op. Kies van alle wisselpaden het mulle middenpad en loop verderop met een scherpe bocht naar beneden naar de betonnen toevoersloot.

Steek over, ga linksaf en loop verder langs de sloot tot aan de volgende oversteek na de bocht.

Steek de toevoersloot weer over, ga rechtsaf en loop een stukje verder langs de linkerzijde van de sloot naar de duinwal met naaldbomen.

Volg bij het open stuk, schuin rechts omhoog, het wisselpad. Loop links langs de eik door lage doornstruiken. Houd op het open lager gelegen duin, iets schuin links aan. Steek het veld over richting de dichtbegroeide duintop met bomen. Vlak hiervoor buigt het pad naar links. Volg dit pad steil omhoog de duinrug op, tussen bomen en lage begroeiing door.

Volg het pad links langs drie duinpannen richting de bomenrij.

Sla linksaf langs de bomen naar de volgende duinpan. Ga vervolgens schuin rechts omhoog en loop naar het erachter gelegen klinkerpad.

Steek het klinkerpad recht over, volg het wisselpad naar het volgende klinkerpad. Steek ook dit pad over en loop rechtdoor. Loop over de dam het Nieuw Kanaal over en ga verder rechtdoor. Loop bij het kanaal aangekomen langs de rechterkant verder.

Links van dit kanaal ligt het Eiland van Rolvers. Vroeger was dit landbouwgebied, later is er bos geplant. Hier hebben jarenlang koeien gegraasd. Mede daardoor is landschap heel gevarieerd: van dichte doornstruwelen, berkenbos, poelen en moerasvegetatie tot open duin. Een deel van het eiland draagt de naam Strontige Pan. Ook daar hebben de koeien hun sporen achtergelaten.

Sla vlak voor het einde van het kanaal, bij de eerste brede doorsteek, rechtsaf naar de toevoersloot. Steek de dam over en ga meteen rechtsaf, naar het pad langs de sloot.

Loop door tot het kruispunt van klinkerpaden en kanalen. Steek bij de grijze routepaal nr 6 linksaf het klinkerpad over. Daal naast het blauwe paaltje via het steile talud af naar de kop van het kanaal. Dit is het Sprenkelkanaal. Volg het pad naar rechts en ga bij de T-kruising linksaf. Volg het brede pad langs het kanaal.

Hier loop je langs Schuil en Rust. Je ziet aan het rechterzijpad de vroegere schaftkeet voor de jachtopzieners. Er naast is nu een picknickplek.

Loop door tot de kruising van paden, steek linksaf het kanaal over. Ga daarna rechtsaf en loop aan de andere kant verder, bij het blauwe paaltje.

Midden in het water ligt het Vogeleiland, vroeger Droge Kom geheten. De kom is gevormd door het afgraven van zand voor het bedrijfsterrein aan de Leidsevaart. Tot 1966 stond de komvormige vallei droog. Daarna is de kom op kanaaldiepte gebracht, kwam er water in en ontstond in het midden een eiland. Tegenwoordig is het een rust- en broedplek voor vogels, waaronder de ijsvogel. Je kunt ze bewonderen vanuit de vogelkijkhut.

Sla linksaf waar het zandpad een klinkerpad wordt en ga door het hek. Ga na circa 30 meter rechtsaf via het smalle wisselspoor het Museumduin op.

Op 15 juni 1940 zijn hier twee museumbunkers neergezet voor het veilig opslaan van belangrijke kunstschatten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Om de bunkers uit het zicht van de vijand te houden zijn dennen, berken, esdoorns, eiken en ligusters geplant. In 1942 zijn de kunstschatten overgebracht naar de Sint Pietersberg in Maastricht uit angst voor een kustinvasie.

Loop via het smalle wisselspoor naar het hoogste punt, met achterliggende dennen. Op de top zie je de skyline van Zandvoort. Ga na de top weer naar beneden, een klein dalletje door en weer steil naar boven over een smalle zandrichel, richting het dennenbos.

Ga flauw naar rechts en zoek het wisselspoor weer op. Vervolg je weg hoog door het dennenbos, langs de takkenril. Steek bij de eerste opening van de takkenril links door, volg het pad iets naar beneden. Je ziet aan je rechterhand hoge dennen en ook veel stobben.

Houd een beetje links aan en steek het open veld over. Ga links langs de eik midden in het veld en loop het zandpad naar beneden. Stap over het overstapje bij de afrastering.

Ga linksaf en bij de kruising met het blauw/gele paaltje rechtsaf. Loop het pad helemaal door tot de kruising met links voor je een bankje. Loop rechtdoor naar het Sprenkelkanaal en volg het mulle zandpad langs het kanaal. Houd op de Y-splitsing rechts aan, slinger door de struiken en stap over de omgevallen abelen. Blijf het pad langs het water volgen.

Loop langs het bankje met uitzicht op de verzamelvijver de Oranjekom, het bezoekerscentrum en het pompgebouw. Loop door tot de houten brug. Steek deze over en loop rechtsaf naar bezoekerscentrum De Oranjekom. Ga via het vlonderpad terug naar het startpunt bij ingang Oranjekom/Oase.

Bezoekerscentrum De Oranjekom is gevestigd in het oude pompgebouw. Dit is gebouwd in 1924 in prachtige Amsterdamse school stijl met Art-Deco versieringen. De verzamelvijver is gegraven in 1851 op initiatief van Jacob van Lennep. De 11-jarige prins Willem van Oranje stak de eerste spade in de grond.