Nieuws

Abonnees van ons kwartaalblad Struinen hebben dit voorjaar een lege brievenbus. Geen blad op de mat. Waar blijft de eerste Struinen van 2025?

Die komt eraan, maar wel in een ander jasje. We zijn vorig jaar aan de slag gegaan met de aanbevelingen uit het lezersonderzoek. In 2023 hebben we abonnees van Struinen namelijk gevraagd wat er goed is aan het blad en wat beter of anders kan. De opmerkingen, tips en suggesties hebben geleid tot een nieuwe opzet van Struinen. 

Binnenkort zullen abonnees kennismaken met het geheel vernieuwde, nog steeds gratis Struinen. Iets om naar uit te kijken! 

Nog geen abonnee?

Aanmelden voor Struinen kan op uw MijnAWD-account. 

Nederland vindt het broedseizoen belangrijk: vier op de vijf Nederlanders vinden dat dieren dan recht hebben op extra rust. En 74% vindt dat het broedseizoen steeds belangrijker wordt, juist omdat het slecht gaat met de natuur. 

Iedereen is welkom in de Amsterdamse Waterleidingduinen (AWD), maar helaas neemt een deel van de bezoekers het met de regels niet altijd zo nauw. En dat terwijl de ruim honderdduizend bezoekers per maand grote natuurliefhebbers zijn. Toch komen er steeds meer mensen te dicht in de buurt van nesten en jonge dieren. Hierdoor wordt de rust verstoord. Dieren gaan onnatuurlijk gedrag vertonen en verlaten bijvoorbeeld het nest. 

Afgesloten gebieden, speciaal om vossen te beschermen   

In deze kwetsbare periode is rust nodig in de 'kraamkamer van de natuur'. Het is daarom extra belangrijk om afstand te houden van jonge dieren en hun ouders. Dat geldt voor alle dieren in de AWD, maar speciaal voor de bescherming en rust van de vossen. Omdat er ieder jaar opnieuw verstoringen zijn bij de vossenburchten, sluiten we sommige gebieden van de AWD af, waaronder het Eiland van Rolvers. Op andere plekken moet men op de paden blijven of omlopen. Dit staat met borden aangegeven langs de paden. We hebben ook alle wandelroutes met struinpaden in of bij deze gebieden, offline gehaald.

De boswachters surveilleren extra in deze periode en zullen stevige boetes uitschrijven bij overtredingen van de toegangsvoorwaarden en de extra regels. 

Rust en ruimte 

Wie op kraamvisite gaat, weet dat rust en hygiëne belangrijk zijn voor een kersvers gezin. Samen we ervoor zorgen dat de dieren de rust krijgen die ze nu zo hard nodig hebben. Dus: 

• Voer geen dieren 
• Houd afstand tot de dieren (minstens 50 meter) 
• Laat geen afval achter 
• Beschadig of verstoor de natuur niet 

De kraamkamercampagne loopt grofweg van half maart tot half juli, maar voor sommige soorten begint het broedseizoen eerder of loopt het langer door.  

Lees meer op de pagina Welkom in de Kraamkamer van Moeder Natuur

Voor alle toegangsvoorwaarden, kijk hier.

Nog even geduld! Net als op de foto van jaren geleden komen er weer koeien in de AWD. Deze week is alvast begonnen met het aanbrengen van een afrastering op het zuidelijke deel van het Zeeveld (zie kaartje). Op deze plek willen we straks koeien laten grazen. Ze maken deel uit van het begrazingsplan voor de AWD.

Gevarieerde begrazing

Dynamische duinnatuur kan niet zonder begrazing. Maar dan wel gevarieerde begrazing door verschillende grote en kleine dieren. Jarenlang zorgde het grote aantal damherten voor een kaalslag in de duinen. Door hun selectieve overbegrazing kwamen veel duineigen plantensoorten niet meer in bloei. Met als gevolg minder insecten die van deze planten afhankelijk zijn, minder vlinders en vogels. Het natuurlijke evenwicht in de duinen raakte daardoor verstoord.

Positieve invloed

Nu door afschot de doelstand van de damherten in zicht komt, werken we eraan om dat natuurlijke evenwicht te herstellen. In 2023/2024 hebben we konijnen uitgezet, in 2024 heeft een kudde schapen een aantal maanden gegraasd en dit jaar willen we ook weer koeien laten grazen. Al deze soorten hebben door hun specifieke graasgedrag een positieve invloed op de duinnatuur. Ze helpen bij het herstel van de biodiversiteit.

Koeien zijn er nu nog niet, maar we bereiden ons al wel voor op hun komst. Bij de nieuwe afrastering op het Zeeveld komen wildroosters en opstappaaltjes. De koeien kunnen hierdoor straks niet buiten de afrastering komen. Wandelaars kunnen wel naar binnen.

Klik hier voor verder lezen over het begrazingsplan. 

Op sommige dagen en weekenden kan het best druk zijn op de parkeerterreinen van de AWD. De slagbomen en betaalautomaten kunnen dan piepen en kraken om auto's binnen te laten of uit te zwaaien. En soms is er gedoe met een parkeerkaartje dat natgeregend niet meer werkt. Of een jaarparkeerkaart geeft ineens een foutmelding. Het huidige, verouderde parkeersysteem wordt telkens weer opgelapt, maar is aan vervanging toe.

Zonder parkeerkaartjes

We stappen over op een geheel nieuw parkeersysteem dat uitgaat van kentekenherkenning. Geen papieren kaartjes meer en geen parkeerjaarkaarten meer met een gevoelige magneetstrip. In het voorjaar wordt alle apparatuur vervangen. Die werkzaamheden zullen een korte periode wat hinder met zich meebrengen. 

Huidige kaart registreren

Met de nieuwe leverancier, IP Parking, zijn we druk bezig met alle voorbereidingen. Een daarvan is het overzetten van huidige jaarparkeerkaarten naar het nieuwe systeem. Als u een jaarparkeerkaart heeft, dan is het handig om het nummer ervan bij uw gegevens in MijnAWD te registreren. Dat kan eenvoudig hier: Registreren abonnement

In de komende periode zullen we iedereen zo goed mogelijk over alle volgende stappen informeren.

Vragen?

Heeft u vragen over dit nieuwe parkeersysteem, neem dan contact op met het bezoekerscentrum. We helpen u graag.

Vorige week is een zieke vos meegenomen uit de AWD door de dierenambulance. Helaas is er na onderzoek vastgesteld dat het om vogelgriep ging. 

Vogelgriep bij zoogdieren

Naast vogels kunnen ook zoogdieren geïnfecteerd worden met vogelgriep. Carnivoren en aaseters hebben de kans om besmet te worden met vogelgriep door het eten van besmette wilde vogels.

Wat te doen wanneer u een ziek of dood dier vindt

• raak het dier niet aan 
• neem contact op met een boswachter of het bezoekerscentrum (020 608 75 95 of awd@waternet.nl) en geef de locatie door van het gevonden dier
• de medewerkers van het bezoekerscentrum nemen contact op met de dienstdoende boswachter
• de boswachter zorgt ervoor dat het dier volgens de juiste richtlijnen wordt verwijderd

Wilt u meer informatie over vogelgriep, kijk dan op de website van het RIVM: https://www.rivm.nl/aviare-influenza

Inzicht in de natuur is essentieel voor het begrijpen van onze wereld en het nemen van verantwoorde beslissingen. Om deze reden hebben Naturalis en Waternet een online educatief programma ontwikkeld: Drinkwater Natuurlijk!

Onmisbare rol van de natuur

Dit programma is speciaal gemaakt voor middelbare scholieren. Het maakt ze bewust van de onmisbare rol van de natuur bij het zuiveren van drinkwater. Met lessen en een indrukwekkende documentaire, worden leerlingen meegenomen op reis door de wereld van ecosysteemdiensten. Het programma legt de nadruk op de vraag: hoe kan de natuur ons helpen om schoon drinkwater te produceren? 

Leerzaam voor iedereen

Het programma is weliswaar speciaal voor scholieren gemaakt, maar is leerzaam voor iedereen! De AWD worden als voorbeeld gebruikt om te laten zien hoe natuur, industrie en recreatie hand in hand kunnen gaan. De waterleidingduinen zijn een perfect voorbeeld van hoe de natuur kan samenwerken met de mens. Hier wordt op natuurlijke wijze drinkwater geproduceerd voor miljoenen mensen. Daarnaast is het een Natura 2000-gebied met een grote biodiversiteit en unieke landschapsvormen. Maar het biedt nog meer, want jaarlijks vinden ook ruim een miljoen bezoekers er rust en ruimte.

Meer weten?

Op de projectpagina staat alle informatie en de links naar de lessen van Drinkwater Natuurlijk! 

Of ga er even rustig voor zitten en bekijk alvast de documentaire (40 minuten). 

In de AWD staan op diverse plaatsen monitoringscamera's. Met deze camera's kijken onderzoekers wat er aan insecten, dieren, vogels in beeld komt. Het is een van de manieren om de ontwikkeling van de biodiversiteit te onderzoeken. Dus welke soorten komen er allemaal voor, hoe zit het met de variatie en de aantallen?

Samenwerking

Het zijn heel slimme camera's waarmee onderzoekers op afstand de beelden bekijken en analyseren. In de AWD, maar ook in ons andere drinkwaternatuurgebied bij Loenderveen, werken de ecologen van Waternet samen met verschillende onderzoeksinstituten.

In 2023 hebben de onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam verspreid in de AWD 60 van die slimme camera's geplaatst. Deze camera's gebruiken stroom van een zonnepaneeltje.

Verrassingen

Ecologen en onderzoekers worden ook wel eens verrast door wat er voor de camera komt. Soms schiet er een marter voorbij en ook is een keer een vos betrapt. Die zette zijn tanden in een kabeltje van het paneel. Zijn vandalisme mislukte gelukkig wel.
In dit nieuwe jaar was er ineens een nachtelijk spook in beeld (zie foto). Een bosuil vloog vluchtig op voor de camera.

Verder lezen

Klik hier om meer te lezen over het onderzoek naar biodiversiteit. 

Dachten we de donkere dagen rond de jaarwisseling te hebben gehad, begint het nieuwe jaar met storm en regen. Heel voorzichtig probeert de zon toch af en toe door te breken.

Vrijmaken

In de AWD hebben de bomen nu iets minder last van de windstoten omdat ze kaal zijn. Toch breken er wel weer takken af of waaien broze bomen om. Als ze dan een wandelpad blokkeren, maken we dat weer vrij. Die takken en bomen halen we niet weg, maar leggen ze naast het pad.  

Waterdichte schoenen

De regen, eventjes sneeuw, warmte en kou, hebben gezorgd voor grote plassen, ook weer in de zuidhoek van de AWD. Vorig jaar waren sommige paden daar helemaal niet meer te belopen. Nu zijn laarzen of hoge waterdichte schoenen wel zo handig om droge voeten te houden. 

Begaanbaarheid

We houden deze wintertijd de begaanbaarheid van de paden in de AWD goed in de gaten. Houd er zelf ook rekening mee dat u onderweg een tak op uw pad kunt treffen, of ineens voor een diepe modderpoel staat. Het is dan voor uw eigen inschatting en risico of u doorloopt of terugkeert.
En als u zo'n onverwachte situatie tegenkomt, kunt u dit natuurlijk doorgeven aan het bezoekerscentrum. Dan kunnen de boswachters, beheerders en ecologen bekijken of hiervoor maatregelen nodig zijn. 

Prettige feestdagen en een mooi 2025 toegewenst!

De laatste dagen van het jaar zijn aangebroken. Een fijn moment om met familie, vienden en bekenden door te brengen. En het is natuurlijk heerlijk om in deze periode de AWD te bezoeken. Het bezoekerscentrum is ook op de feestdagen geopend.

Terug- en vooruitblik laatste maand

De decembermaand is in de AWD een drukke maand. Het kleinschalig bosbeheer in en bij het Naaldenbos is op 20 december afgerond. In de laatste werkweek hebben paarden de omgezaagde bomen versleept en de dichte bovenlaag van het bos omgewoeld. Dit bos kan nu weer uitgroeien tot een gevarieerd en robuust bos.

Op 21 december hadden we de lichtjeswandeling. Ondanks wat regenbuien, toch een bijzondere belevenis in het duin! Veel vrolijke wandelaars vierden zo het weer lichter worden van de dagen. Zie het verslag op Haarlem105.nl.

We mochten deze maand nieuwe konijnen verwelkomen in de AWD. Ze komen uit een ander natuurgebied, waar ze elkaar in de weg zaten. In de drinkwaternatuur krijgen de konijnen weer ruimte. In warandes kunnen ze eerst wennen en wanneer ze willen, zelf de wijde AWD gaan ontdekken.

Preparateur op bezoek!

Op vrijdag 27 december geeft preparateur Han Broek tussen 12.00 en 15.00 uur in het bezoekerscentrum een demonstratie van zijn werk (lees meer hierover in Struinen, pagina 4-5). Geïnteresseerd? Kom langs!

Drukte op 28 en 31 december

Houd rekening met evenementen van derden in of bij de AWD. Op zaterdag 28 december is er de Oliebollenloop, met vanaf ingang Oranjekom/Oase een druktepiek tussen 10.00 en 14.00 uur. En op 31 december houdt Boshut 't Panneland een oudjaarsdagviering, met de jachthoornblazers en een oliebollenkraam. Bij ingang Panneland zal het dan ook druk zijn.
 

De wintereditie van het blad Struinen ligt in de brievenbus! Weer een interessante uitgave met artikelen over het beheren en beleven van prachtige drinkwaternatuur. 

Dynamische duinnatuur

In deze editie extra aandacht voor het belang van de natuurlijke dynamiek van de duinen. Die dynamiek maakt duinen hoog, droog en veilig. Ze zorgt voor een robuuste  zeewering. In de zeereep zijn in 2013 de eerste kerven en stuifkuilen gegraven. En in 2020 zijn er zeven nieuwe kerven aangebracht. Het door Rijkswaterstaat aangebrachte zand vanuit de zee op het strand, wordt zo door zeewind tussen de kerven door naar het achterland geblazen. 

Versterkte duinnatuur

Kalkrijk stuifzand versterkt de duinnatuur. Dat gebeurt vanaf de zeereep, maar ook wat verder in de AWD zorgen aangebrachte stuifkuilen voor die dynamiek. Stuivend kalkrijk zand maakt de bodem minder zuur en gaat vergrassing tegen. Dat is goed voor allerlei soorten, zoals duinviooltje, bijen, vogels en vlinders. 

Verder lezen en luisteren

Lees meer hierover in deze editie van Struinen (klik hier voor de pdf) of beluister de podcast Tierelier over klimaatverandering en de gevolgen voor de natuur (klik hier voor deze podcast).