Waterzuivering

Hoe de Amsterdamse Waterleidingduinen duinwater en rivierwater zuiveren en Waternet er schoon drinkwater van maakt.

Van duinwater tot drinkwater

In de Waterleidingduinen wordt twee derde van het drinkwater van Amsterdam voorgezuiverd. Dit zuiveren gebeurt al sinds 1853. De jonge prins Willem van Oranje stak de eerste spade in de grond om de Oranjekom te graven. Dat is nu de verzamelvijver bij het bezoekerscentrum. In de loop van jaren zijn steeds meer kanalen en geulen gegraven.

Tegenwoordig zuiveren we jaarlijks maar liefst 70 miljoen kubieke meter water. Eén kubieke meter is duizend liter, dus we zuiveren 70 miljard liter per jaar. 

We halen water via het Lekkanaal bij Nieuwegein uit de rivier de Rijn, zuiveren dit voor en pompen het vervolgens het duin in. Hier wordt het water gedurende drie maanden door het duinzand op een natuurlijke manier verder gezuiverd. Vervolgens stroomt het naar de zuiveringsinstallaties op ons fabrieksterrein Leiduin waar we het verder technisch schoonmaken.

Wist u dat?

  • Het duingebied 66% van de drinkwatervoorziening voor Amsterdam voor zijn rekening neemt.
  • Het infiltratiegebied uit 40 geulen van totaal 25 kilometer bestaat.
  • Het duin per dag 180.000 kubieke meter drinkwater zuivert.
  • Een kubieke meter is duizend liter, dat is 100 emmers water.
 
 
 

Hoe het duin het water zuivert

1.Verdeelvijver

Aan de rand van de Amsterdamse Waterleidingduinen is een grote verdeelvijver waar voorgezuiverd rivierwater binnenkomt. Dit rivierwater is afkomstig uit het Lekkanaal bij Nieuwegein.

2. Toevoerkanalen

Vanuit de verdeelvijver wordt het water via toevoerkanalen en -buizen naar vijf infiltratiegebieden getransporteerd. Net na de verdeelvijver is open betonsloot waar het water eerst nog een cascade tegenkomt. Deze kleine waterval brengt zuurstof in het water. Daarna stroomt het een ondergrondse buis in, om een stuk verder in het duin weer in een toevoerkanaal uit te stromen. In de toevoerkanalen zijn stuwen aangebracht die het water over maar liefst veertig infiltratiegeulen verdelen van in totaal 25 km.

3. Infiltatiegeulen

In de infiltratiegeulen in het infiltratiegebied, zakt het water langzaam in de zandbodem. De zandlaag zuivert het water op een natuurlijke wijze, want de vele bacteriën in de grond eten vuil. Tijdens het verblijf in de duin mengt het infiltratiewater zich met natuurlijk aanwezig duinwater. Vrijwel het hele systeem werkt op basis van zwaartekracht waardoor het water zich vanzelf verplaatst naar de laagste punten in het duin.

4. Winkanalen

Een groot deel van het water uit de infiltratiegeulen kwelt na zo’n twee maanden spontaan weer op in de lager gelegen win- en voorraadkanalen. Het overige deel winnen we terug met behulp van drains die diep in het infiltratiegebied liggen. Dit water stroomt via uitmondingsbakken de winkanalen in.

5. De Oranjekom -> Leiduin

Het laagstgelegen deel van het duin is de Oranjekom, een grote verzamelvijver. Al het gewonnen water komt hier uiteindelijk terecht. Vier grote pompen onttrekken het water uit de Oranjekom en transporteren het naar de zuiveringsinstallaties op vestiging Leiduin. Hier wordt het water verder gezuiverd door snelle zandinfiltratie, ozonisatie, ontharding, koolfiltratie en langzame zandfiltratie en getransporteerd als leidingwater of kraanwater.