Projecten voor herstel biodiversiteit

Waternet zorgt goed voor de Natura 2000-natuur in de AWD. Dat doen we aan de hand van onderzoek, beheerplannen, overleg en in projecten. 

Alles in balans

Waternet werkt in de Amsterdamse Waterleidingduinen voortdurend aan de balans tussen drinkwaterproductie, natuurbescherming en recreatie. Het duingebied is eigenlijk een heel bijzonder industriegebied. In 1920 stelde eigenaar Gemeente Amsterdam de duinen open voor publiek. En het is een Natura 2000-gebied en dus een beschermd natuurgebied. 

Bij het zoeken naar evenwicht tussen de verschillende functies van de AWD, staan het behoud en het herstel van duinnatuur voorop. Waternet monitort en rapporteert aan provincies over onze Natura 2000-doelen. We overleggen met onze beheeradviesgroep over de plannen voor de AWD. We overlegen ook regelmatig met verschillende belanghebbenden in de omgeving. 

Alles wat we doen in de AWD wordt niet zomaar gedaan. Werkzaamheden voor de drinkwatervoorziening of nieuwe paden aanleggen worden altijd eerst beoordeeld op natuureffecten. In de AWD geldt kortom een streng regime voor natuurbehoud en behoud van de waterkwaliteit. Hierbij is het uitgangspunt dat we met goed natuurbeheer ook de drinkwaterproductie beschermen. 

Werken aan verbetering van biodiversiteit

Werken aan de verbetering van de biodiversiteit in de AWD gebeurt aan de hand van afgewogen beheerplannen. Als die plannen met alle belanghebbenden zijn afgestemd, worden ze in verschillende projecten uitgevoerd. Hieronder staan links naar een aantal voorbeelden van deze projecten. 

Of lees op deze pagina meer over de herintroductie van konijnen in de AWD. Deze grazende gravers werken op hun manier mee aan de verbetering van de biodiversiteit in het duin. Belangrijk is ook dat bij de afname van het aantal damherten, andere grote grazers nodig zijn om verruiging van de duinnatuur tegen te gaan, zoals schapen. Lees op de projectpagina meer over het begrazingsplan. 

Begrazingsplan voor herstel biodiversiteit

Karakteristiek duin beschermd

Natuurvriendelijke oevers

Stuifkuilen op Mikwel

Baggeren brongebied Oosterduinrel

 

 
 
 

Warandes voor konijnen

Helaas is de populatie konijnen in de AWD uitgedund. In de westelijke duinen komt de soort nog wel voor. In het oosten zijn konijnen vrijwel afwezig. Dat is een gevolg van de konijnenziektes Myxomatose en RHD. Met stimuleringsmaatregelen zoals gericht maaiwerk voor konijnenweitjes en met lokale herintroductie van konijnen proberen we de stand weer wat te herstellen.

In september 2023 plaatsen we zogeheten warandes op een aantal plekken in het duin. Warandes zijn met gaas afgeschermde schuilplekken voor konijnen. Ze hebben kleine openingen en voorgeboorde holen onder duindoorn- en meidoornvegetaties waar eventueel extra takken worden aangebracht.

Warm welkom

In de warandes zetten we konijnen uit die op andere gebieden overlast veroorzaken en daar niet gewenst zijn. Door ze te vangen en uit te zetten in de waterleidingduinen geven we ze een goede leefplek. Hier zijn ze heel welkom. De warandes geven in de eerste weken van hun verblijf in de AWD voldoende beschutting.

We zetten wildcamera's in om de konijnen te volgen. Die beelden worden geanalyseerd en daarmee bepalen we of aanvullende maatregelen nodig zijn om de kans op overleven van de konijnen te vergroten. Voordat ze in de warandes zijn, worden de konijnen ingeënt tegen virusziektes. 

We zorgen dus voor de beste omstandigheden voor de konijnen, maar garanties op herstel kunnen we niet geven. Hopelijk bieden we de konijnen hiermee de mogelijkheid om voor nakomelingen te zorgen en zien we de komende jaren weer meer konijnen in de AWD.

Waarom konijnen

In dynamische duinnatuur spelen naast grazers zoals damherten ook konijnen een rol, maar op een andere manier. Konijnen eten vooral grassen en kruiden maar kunnen ook kiemplanten van houtige vegetatie afknagen.

Konijnen hebben een positieve invloed op specifieke begroeiing zoals duingrasland en open duin. Ze houden die kort en maken open plekken voor duineigen plantensoorten. Om aan voedsel te komen, graven konijnen naar plantenwortels en ze maken holen waarmee kalkhoudend zand aan de oppervlakte komt. Hiervan zijn het duinviooltje en andere soorten afhankelijk. Op die manier dragen ze bij aan het behoud van de biodiversiteit in het duin.

Konijnen kunnen zelf weer een voedselbron vormen voor de vos, boommarter en roofvogels. Die zullen daar nog wel even op moeten wachten tot de populatie zich weer wat hersteld heeft. 

Mede mogelijk gemaakt

Projecten voor natuurherstel, zoals de herintroductie van konijnen, worden mede mogelijk gemaakt door subsidies van de provincies Noord-Holland en Zuid-Holland.