Bodemonderzoek met helikopter

Innovatief onderzoek

In september 2022 voert Waternet een bodemonderzoek uit in de Amsterdamse Waterleidingduinen. Met een meetinstrument onder een helikopter brengen we op een innovatieve manier de bodem in kaart. Niet met diepe grondboringen, maar vanuit de lucht.

De informatie die we verzamelen is onderdeel van een groter onderzoek dat Waternet uitvoert in verband met de drinkwatervoorziening.

Afhankelijk van de weersomstandigheden kunnen de dagen iets opschuiven. De periode is op voorhand dus ruimer genomen: de helikopter vliegt op maximaal drie dagen tussen donderdag 8 en woensdag 14 september 2022.

[Update 13-09-2022] Het onderzoek in de AWD is op dinsdag 13 september afgesloten.

Het duingebied blijft voor bezoekers toegankelijk, maar de helikopter vliegt tijdens het onderzoek redelijk laag en veroorzaakt tijdelijk geluidsoverlast. Dit kan vervelend zijn voor mensen en dieren. Uiteraard proberen we de overlast tot een minimum te beperken.

Contact

Heeft u vragen? Stel deze via e-mail: bodemonderzoek@waternet.nl

Of lees de lijst met vragen en antwoorden. Misschien staat het antwoord op uw vraag daar al bij.

Bewonersavond

Voor direct omwonenden is op dinsdag 12 juli 2022 een bewonersavond georganiseerd, waarop het bodemonderzoek met helikopter is toegelicht. Zij waren daarvoor per brief uitgenodigd. Waternet heeft die avond de vragen beantwoord, met de kennis van dat moment. Nieuwe of aanvullende informatie wordt op deze website gepubliceerd. Met omwonenden die dit hebben aangegeven is rechtstreeks contact opgenomen over de voortgang.

Inzicht in zoet en zout water

Met een meetring of hoepel onder de helikopter worden banen boven het te meten gebied gevlogen. Doel van dit onderzoek is om tot een diepte van 150 meter inzicht krijgen in de opbouw van de bodem en de verdeling van zoet en zout grondwater.

Het onderzoek wordt uitgevoerd door SkyTEM. Het vindt plaats in en om de Horstermeerpolder (in het waterschap Amstel, Gooi en Vecht, zie: Bodemonderzoek in Horstermeerpolder en omgeving | Waterschap AGV), rondom de Waternet-vestiging Loenderveen, in de Amsterdamse Waterleidingduinen en in de Kennemerduinen (in samenwerking met waterbedrijf PWN, zie: Bodemonderzoek met helikopter | PWN).

Bij SkyTEM-metingen vliegt een helikopter met 70 tot 110 kilometer per uur laag over het gebied, in raaien of lijnen met een onderlinge afstand van 50 tot 200 meter. Onder de helikopter hangt een hoepel die een groot aantal metingen van de ondergrond maakt.

Overzicht vluchtlijnen

Overzicht van de vluchtlijnen (rood) en de landingsplek (roze stip). De verschillende gekleurde vlakken staan voor losse vluchten. De nummers in de pijlen staan niet per se voor de volgorde van de vluchten. De pijlen geven de verwachte vliegrichting aan. Het definitieve vluchtplan zal minimaal de dag voor de respectievelijke vluchten bekend zijn.

Tijdpad

De totale doorlooptijd van het project is veertien dagen, daarvan wordt op circa tien dagen gevlogen. Acht dagen voor metingen en twee voor testen en verplaatsing naar een nieuwe locatie.

De exacte startdatum is afhankelijk van de weersomstandigheden. Bij bijvoorbeeld storm kan er niet worden gevlogen.

Als alles volgens planning verloopt, vliegen we over de AWD op drie dagen tussen 8 en 14 september 2022.

Op Flightradar zijn de exacte vliegbewegingen te volgen.

Vergunningaanvraag

Lees meer over de vergunningaanvraag voor het bodemonderzoek, het ontwerpbesluit en de bijbehorende stukken (zaaknummer OD.363482) in het Provinciaal blad 2022, 7984 van de provincie Noord-Holland.

Schematisch ziet het er zo uit:

Meten met hoepel

SkyTEM is een elektromagnetische meting vanuit een helikopter. Door elektromagnetische inductie wordt de elektrische geleidbaarheid in de ondergrond gemeten. Verschillen daarin geven de overgang aan van zoet naar zout grondwater en van kleilaag naar zandlaag.

Onder de SkyTEM helikopter hangt een grote hoepel (de ‘meetsonde’) waar stroom doorheen loopt. In de bodem wordt een (secundair) magnetisch veld opgewekt dat in de meetsonde wordt opgevangen.

De helikopter vliegt op een hoogte van 75 tot 100 meter. Onder de helikopter hangt een kabel van 40 meter met daaraan de hoepel. Dus de meetsonde beweegt zich voort op een hoogte van 35 tot 60 meter.

Snel veel resultaat

De SkyTEM-methode maakt het mogelijk om in enkele dagen een schat aan informatie te krijgen. SkyTEMis een bewezen en zeer kostenefficiënte methode, die al op meerdere locaties in Nederland is toegepast.

Het meetresultaat van vliegen met SkyTEMis gelijk aan zo’n 900 diepe grondboringen. Zulke grondboringen zijn heel bewerkelijk en nemen veel tijd in beslag. Vliegen met SkyTEM is daardoor een methode die in korte tijd waardevolle resultaten levert, waarbij er relatief minder hinder van wordt ondervonden.