Adelaarsvaren

Ruimte maken voor grijs duin

Herstel duingrasland

Dichtbij ingang De Zilk, op het Paardenkerkhof, zijn we najaar 2019 gestart met een pilot met het verwijderen van adelaarsvarens. Hoewel varens op veel plekken van harte welkom zijn, zoals in het bos, nemen ze hier steeds meer plek in ten koste van het open duin. We willen hier graag weer ruimte voor lage grassen, kruiden en mossen. Een rijkdom voor insecten, de blauwvleugelsprinkhaan, kleine parelmoervlinder, heivlinder en verschillende soorten bijen, wespen en kevers. Dit noemen we ook wel grijs duin. Dit open duin met duingraslanden en duindoornstruwelen is in Europa zeldzaam en waardevol. Het wordt bedreigd door dichtgroeien, verruiging, verzuring en vermesting. We moeten en willen hier extra goed voor zorgen.

Maaien en verwijderen

In 2019 zijn we gestart met het aanpakken van velden met adelaarsvarens met een omvang van samen 1,5 ha. In 2020 hebben we nog eens 2 ha adelaarsvarens gemaaid. Een van de velden ligt in het zuidoostelijke deel van het Paardenkerkhof en grenst aan 't Heitje. Rondom dit veld met adelaarsvarens komen plukjes heide op. Door de adelaarsvarens weg te halen verwachten we dat de heide hiervan profiteert.

Gedurende het groeiseizoen van mei tot oktober worden de velden met adelaarsvarens maandelijks gemaaid met een klepelmaaier.

Adelaarsvarens hebben een flinke wortelstok waar ze hun energie uit halen om steeds weer op te komen. Met deze vele maaibeurten putten we de wortelstokken uit waardoor de varens uiteindelijk stoppen met groeien. Zo krijgen kenmerkende planten van het grijze duin weer de ruimte. Ook hebben we in het najaar van 2020 een tiental stuifkuilen aangelegd zodat we de gewenste vegetatie extra helpen. Het grijze duin profiteert van vers stuivend zand.

 
 
 

Volgende stappen

In het najaar van 2021 maaien we twee nieuwe velden met adelaarsvarens, namelijk de Wei van Sasbergen en het veld tegenover het zweefvliegveld. Deze nieuwe velden zijn samen ongeveer 3 ha. Ook worden er dit jaar rond het Paardenkerkhof nog eens 30 nieuwe stuifkuilen aangelegd ter bevordering van de dynamiek in het gebied.  

Stikstof aanpakken

Dit project werd mede mogelijk gemaakt door de provincie Zuid-Holland en is onderdeel van de (voormalige) Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) en het Natura 2000-beheerplan. Stikstof zorgt ervoor dat de natuur sneller verruigt en dichtgroeit, waardoor bijzondere duinplanten het moeilijk krijgen. Met deze bijdrage kunnen we het tij keren en de natuur weer robuuster maken.

Planning en contact

De pilot is gestart in oktober 2019 en is voortgezet in 2020 en 2021. Er is geklepeld en maaisel van de varens en wortels weggehaald. Varens zijn welkom, maar nemen hier te veel plek in ten koste van open duin. We maken ruimte voor lage grassen, kruiden en mossen.
Het maaibeheer van de velden met adelaarsvarens zal ook in 2022 nog voortgezet worden om de wortelstokken volledig uit te putten.

Voor vragen, suggesties en informatie kunt u contact opnemen met Bezoekerscentrum De Oranjekom.